Gaziantep tarihi çok eski yıllara dayanan bir şehir olması, birçok farklı medeniyete ev sahipliği yapması ve geçmişte İpek Yolu güzergahında bulunması sebebiyle yeme içme kültürü oldukça gelişmiş bir yerleşim yeri. Gaziantep, bütün bu çeşitliliği harmanlayarak kendisine özgü bir kültür yaratmayı da başarmış durumda.
Gaziantep’te yemek kültürü oldukça çeşitli ve geniş. Bu şehre özgü 400’den fazla yemeğin olduğu rivayet ediliyor. Gaziantep, bu özelliği ile UNESCO tarafından ‘’Yaratıcı Şehirler Ağına’’ seçildi.
Gaziantep Mutfağı, ulusal ve uluslararası boyutta tanınan ve keyif alınan bir mutfak olma özelliğini taşıyor. Mutfağın sırrı ise, coğrafya ve kültür çeşitliliğinin yanı sıra; kuşaktan kuşağa aktarılan tariflere, malzemenin kalitesine, malzemenin işlenmesindeki ustalığa ve özel pişirme tekniklerine dayanıyor.
“Dünya yüzünden geniş bir ili, göz alıcı büyük yapıları, her yerde aranan eşyası, birçok mezraları, bolluk ve verimliliği, bitimsiz yiyecek ve içecek pınarları ve ırmaklarıyla burası ‘Şehr-i Ayıntab-ı Cihan’dır” diyen Evliya Çelebi’ye katılmamak mümkün değil. Gerçekten de Gaziantep “Dünyanın Gözbebeği Şehri” ünvanını hak ediyor. Gaziantep Mutfağı’na girdiğinizde ise yöreye özgü zeytinyağı, nar ekşisi, salçalar, soslar, yoğurt ve envai çeşit baharat ile yapılmış yemekler aklınızı başınızdan almaya yetiyor. Üzerine bir de Antep fıstığının bol bol kullanıldığı tatlılar eklenince, bu sofradan keyifsiz kalkmak, bu mutfaktan hoşnutsuz ayrılmak pek mümkün değil.
Genellikle Gaziantep, et ve et ürünlerinden yapılan kebap çeşitleri ile bilinse de, ülke ve dünya gastronomisinde evlerde yapılan çok özel yemekleri ile de yer tutuyor. Bu Gaziantep yemeklerinin tadına vardınız mı, nerede karşınıza Gaziantep yemeği çıksa heyecanlanacaksınız.
Şimdi gelin hep beraber, bu harika mutfağa biraz yakından bakalım. Yüzlerce yemek arasından seçtiğimiz tatlar ile sizleri keyifli bir Gaziantep Mutfağı turuna çıkarıyoruz. Fakat turumuz bittiğinde karnınızın acıkması ya da Gaziantep’e uçak-otobüs bileti bakmanız konularında sorumluluk kabul etmiyoruz.
1. Beyran
Genellikle lokantalarda hazırlanan ve keyifle tüketilen beyranı evinde denemek isteyenler için tarifi ile karşınızdayız.4 - 6 KişilikHazırlama Süresi: 20 DakikaPişirme Süresi: 3 SaatBeyran için Gerekli Malzemeler:...
Gaziantep mutfağının en bilinen yemeklerinden birisi şüphesiz ki Beyran. Gaziantep'ten kilometrelerce uzak şehirlerde de bir beyrancıya rastlamak mümkün. Gaziantep'in bu has yemeği artık günün her saati bulunsa da, gerçek Antepliler beyranı sabah kahvaltı olarak tercih ederler. Hatta Pazar sabahları beyran içmek şehirde bir gelenektir. Haftanın altı günü çalışıp, yorulan insanlar bu eşsiz lezzet şöleni ile haftanın yorgunluğunu atmak adına beyrancılara hücum ederler. Daha önce hazırlanan et suyu ve malzemelerin özel bir ocakta, yüksek sıcaklıkta bir araya getirilmesiyle oluşan beyranı, her insanın hayatında bir kez denemesi gerekli diye düşünüyoruz. Yalnız bir uyarı yapmakta fayda var, asla ama asla bir Gaziantepli’ye beyranın çorba olduğunu iddia etmeyin.
2. Yuvalama
4 - 6 KişilikHazırlık Süresi: 1 SaatPişirme Süresi: 1 SaatYuvalama Malzemeleri:1/2 Kg kuzu incik1 su bardağı haşlanmış nohut1,5 – 2 su bardağı kadar pirinç...
Gaziantep Mutfağı’nın özel yemeklerinden birinden bahsedeceğiz. Aranızda kulak aşinalığı olanlar veya bu eşsiz lezzeti tatmış şanslı kişiler vardır. Yuvalama, daha çok evlerde yapılan ve tüketilen bir yemek olarak biliniyor. Özellikle Ramazan Bayramı’nın ilk kahvaltısında, şehriyeli pirinç pilavı ile tüketilmesi Gaziantep'te bir ritüeldir. Yapımı oldukça teknik içeren ve ciddi manada zor olan yuvalama, genellikle toplaşılarak imece usulü yapılır. Komşularla birlikte yuvalama yapmak çok eski bir Gaziantep geleneğidir. Bu büyük uğraşın sonucunda ise ortaya yemeye doyum olmayacak bir yemek çıkıyor. Pirinç, et, nohut ve yoğurdun eşsiz uyumu damakta lezzet patlamalarına sebep oluyor. Bu lezzetin bağımlısı olabilirsiniz, bizden söylemesi.
3. Şiveydiz
Gaziantep Mutfağı’nın gizli kalmış lezzetlerinden Şiveydiz tarifini, geleneksel usullere en yakın şekilde sizlerle paylaşmaya çalışacağız.4-6 KişilikŞiveydiz Hazırlama Süresi: 25 - 30 dakikaŞiveydiz Pişirme Süresi: 40 - 45...
Gaziantep Mutfağı’nda aslında birçok lezzette et ve sarımsağı başrolde birlikte görmeye alışığız. Ancak bu yemek pek bilinenlerden değil. Şiveydiz kelimesini hiç duymuş muydunuz bilmiyoruz ama mutlaka yemeniz gerektiğini biliyoruz. Genellikle Gazintap’te ev mutfaklarının kraliçelerinden kabul edilen Şiveydiz, geleneksel mutfağın en önemli yemeklerinden bir tanesi. Kuzu eti, taze sarımsak, baharatların bileşimi olan Şiveydiz'in alameti farikası ise terbiyesi.
4. Antep Katmeri
1-2 KişilikHazırlama Süresi: 30 DakikaPişirme Süresi: 8-10 DakikaAntep Katmeri Malzemeleri:Hamuru İçin:2 su bardağı un1 su bardağı su100 gram tereyağı2 çay kaşığı tuz...
İncecik açılmış hamura baktığınızda hayretinizi gizlemeniz mümkün değil. Usta hamuru tezgaha serdiğinde çarşaf gibi hali daha yemeden sizi mest etmeye yeter. Evet, Antep katmerini anlatma derdindeyiz. Çarşafın içine Gaziantep’in coğrafi işaretli ürünü fıstık bolca dökülür. Şerbeti ve kaymağı da eklendi mi, offff. Of ki ne of... Çıtır çıtır kızartılan katmer, sıcağı sıcağına tüketilmeli. Yanına son dönemde süt ikramı da yapılıyor. Bu geleneksel lezzet, Gaziantep mutfağında, erken saatlerde yapılan kahvaltılarda tercih ediliyor. Tatlı sevenler için baş tacı edilecek olan katmer, tatlı ile arası olmayanları bile yoldan çıkarabilir.
5. Baklava
1 Tepsi (10 -12 Kişilik)Hazırlama süresi: 1,5-2 saatPişirme süresi: 45-50 dakikaBaklava Malzemeleri:Baklava Hamuru için:4-5 su bardağı un (aldığı kadar)1/2 çay bardağı kadar zeytinyağı veya...
Gaziantep denince tartışmasız ilk akla gelen lezzet baklavadan başkası değildir. Fıstıklı mı cevizli mi? Soğuk baklava olur mu, olmaz mı? Tartışmaları süredursun, Gaziantep’te baklava, fıstıklı ve en geleneksel yöntemle yapılandır. Diğerleri baklavadan kabul edilmez. Yine sanılanın aksine baklava, evlerde kolaylıkla yapılacak bir ürün değildir. Özel bir ustalık ve emek gerektirir. Baklava hamurunun inceliği zaten dillere destandır. Şerbetli tatlıların piri baklava, her zaman her sofrada yer alabilir ve buna itirazı olan yoktur sanıyoruz.
Köken olarak Arap yarımadasından şekillendiği düşünülse de baklava Anadolu topraklarında, Gaziantep’te ününe kavuşmuştur. Hatta öyle ünlü bir tatlıya dönüşmüştür ki, dünyanın en uzak noktalarında bile adını ve tadını bilenlerin sayısı oldukça fazladır. Şöhreti bu boyutlara ulaşınca da Yunanistan ve Türkiye gibi, iki komşu ülkeyi tatlı bir rekabete bile sokmayı başarmıştır. Hatta dizilere ve filmlere bile konu olmuştur.
Baklava hakkında aslında fazla söze gerek yok, adı geçmesi ağızda sulanmanın başlamasına neden olur. İşte böyle bir tatlıdır baklava.
6. Soğan Kebabı
6 KişilikHazırlanma Süresi: 20 - 30 dakikaPişirme Süresi: 40 dakikaSoğan Kebabı Malzemeleri:1 kg küçük boy kuru soğan (Antep’te kebap soğanı olarak bilinir)400 - 500 gram...
Gaziantep Mutfağı’ndan bahsedip hiç kebaba yer vermemek olmazdı. Gaziantep’te simit kebabı, patlıcan kebabı, inovatif fıstık kebabı gibi birçok seçenek bulunuyor. Bunlardan bir tanesi ve bizce en farklılarından olanı soğan kebabı. Aklımıza ilk etapta soğandan yemek olur mu, sorusu geliyor olabilir. Çünkü soğan mutfağımızda genel olarak yardımcı bir ürün. Ancak Gaziantep’te bu ürün öyle bir işleniyor, kıyma ile birleşiyor ve sosla buluşuyor ki tadına doyamazsınız. Fakat soğan kebabının lezzeti soğanın özelliğinden kaynaklanıyor. Gaziantep'in soğanı ile yapılan soğan kebabının tadına doyum olmuyor.
7. Nohut Dürüm
Gaziantep’in en özel yöresel lezzetlerinden biri olan nohut dürüm tarifini orijinaline en yakın hali ile aktarmaya çalışacağız.4 KişilikHazırlama Süresi: 15 dakikaPişirme Süresi: 20 - 25 dakikaNohut...
Gaziantep’in yarım ciğer dürümünden sonra en çok tüketilen ayaküstü lezzeti nohut dürümdür diyebiliriz. Her kesimden insanı başında kuyruğa geçirebilecek oldukça basit, fakat leziz bir şey nohut dürüm. Bilmeyenlerin, "Nohuttan dürüm mü olur?" dediklerini duyar gibiyiz. Gaziantep’e yolu düşenlerin karşılarına çıkan ilk seyyar tezgahta nohut dürümü denemesini şiddetle tavsiye ederiz. Günümüzde bazı restoran ve büfelerde de nohut dürümü menülerine eklediler. Eklemekte haksız da değiller, nohut dürüm ucuz, pratik ve besleyici bir seçenek. İyi haşlanmış nohut, tırnaklı pide arasına seriliyor ve üzerine garnitürlerin ekleniyor. Hem görsel bir şölen hem de harika bir tat ortaya çıkarıyor.
| Sıra | İçerik | Kullanıcı Puanı |
|---|---|---|
| 1 | Beyran Çorbası Tarifi | 8,8 |
| 2 | Yuvalama Tarifi | 8,8 |
| 3 | Şiveydiz Tarifi | 8,4 |
| 4 | Antep Katmeri Tarifi | 8,8 |
| 5 | Baklava Tarifi | 8,8 |
| 6 | Soğan Kebabı Tarifi | 8,8 |
| 7 | Nohut Dürüm Tarifi | 9,6 |
Gerçekten yazıyı okuyunca insan Gaziantep'e gitmek istiyor. Bunu fark ettiğim için giriş kısmında küçük bir uyarı yapmayı ihmal etmedim aslında :) . Evde beyran yapma konusunu hiç şüphesiz, sonuna kadar destekliyorum.
Görüşleriniz için çok teşekkürler. Gaziantep'in geniş ve bir o kadar lezzetli mutfağından bir seçki hazırlamaya çalıştık. Bilinen yemeklerin yanı sıra evlerde yapılan harika tatların gün ışığına çıkması da bizim için son derece önemli. Keyifli okumalar.